Goishicha to japońska fermentowana herbata o owocowym, a jednocześnie nieco kwaskowatym, a nawet gorzkawym smaku. Herbata ta jest uważana za gatunek zielonej herbaty bancha, ale różni się znacznie od zwykłej herbaty banсha sposobem przetwarzania. Podczas gdy herbaty zielone ulegają tylko oksydacji, Goishicha przechodzi dwa etapy – oksydację i fermentację anaerobową.
Niegdyś była wykorzystywana głównie do przyrządzania specjalnej Japońskiej owsianki o nazwie Chagayu. Przepis ten znany był niemal jedynie lokalnie na północy Japonii, dlatego pod wpływem zmian społecznych i coraz szybciej malejącej populacji Goishicha prawie zupełnie została zapomniana. W roku 1975 tylko jeden farmer zajmował się jej uprawą! Na szczęście dzięki programom dofinansowującym małe gospodarstwa oraz rosnącej popularności fermentowanych herbat, udało się ocalić pamięć o tym oryginalnym naparze. Ostatni farmer przekazał wiedzę o herbacie swoim dzieciom oraz kilku innym zainteresowanym osobom. Od lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku Goishichę pije się w już głównie w “tradycyjny” sposób, po prostu po zalaniu wrzątkiem, tak jak przy innych znanych nam herbatach.
Goishicha - skomplikowany proces fermentacji
Niepowtarzalność smaku Goishicha zawdzięcza swojemu czasochłonnemu procesowi przygotowania i fermentacji. Jej zbiory zaczynają się w czerwcu i trwają niekiedy aż do końca lipca. Dojrzałe oraz młodsze liście i łodygi najpierw podgrzewane są w parze wodnej. Następnie sortuje się je i pozostawia na działanie naturalnych bakterii i drobnoustrojów. Proces ten trwa zwykle od 5 do 10 dni. Kolejna faza to fermentacja kwasu mlekowego w procesie “kiszenia”, także zachodząca dzięki pożytecznym bakteriom. Trwa ona jednak dłużej, czasem nawet miesiąc. Herbata jest wtedy przetrzymywana w specjalnych kadziach, zupełnie jak przy marynowaniu warzyw. Na koniec sfermentowaną herbatę dzieli się na równe kawałki i w tradycyjny sposób suszy na słońcu.
Skąd pochodzi nazwa Goishicha?
Nazwa Goishicha odnosi się do gry “go”, bardzo popularnej w różnych regionach Japonii. Co jednak łączy herbatę z kultową grą planszową? Podczas ostatniego procesu suszenia Goishichy dzieli się ją na małe kawałki i rozkłada w specjalny symetryczny sposób, by słońce mogło dobrze osuszyć ją z każdej strony. Słusznie zauważono, że widok ten przypomina rozkład legendarnej Chińskiej gry “go”, od dawna uwielbianej także przez Japończyków. Prawdopodobnie nazwa ta przyczyniła się również do szczęśliwego ponownego odkrycia i spopularyzowania herbaty Goishicha!
Goishicha - właściwości prozdrowotne
Mimo że Goishicha jest wciąż dość niszową herbatą, ci którzy po nią sięgają, robią to między innymi ze względu na jej pozytywny wpływ na zdrowie. Przede wszystkim bardzo dobrze działa na procesy trawienne i niemal cały układ pokarmowy. Goishicha ma też pewne właściwości przeciwutleniające, co przerzuca się także na działanie przeciwzapalne i ogólną pomoc w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego. Może też okazać się pomocna w sezonie na alergie.
Do uprawy roślin herbaty, z których pozyskiwana jest Goishicha, nie używa się pestycydów. Ze względu na potrzeby bakterii biorących udział w procesach fermentacji, uprawa odbywa się w bardzo naturalny sposób z minimalną ingerencją człowieka. Kolejnym atutem tej herbaty jest fakt, że obecnie uprawiana i przygotowywana jest przez jedynie osiem rodzin! Dzięki temu niezależni Japońscy farmerzy mogą zagwarantować wysoką jakość ich herbat, a my możemy cieszyć się zdrowym, naturalnym napojem.
Goishicha - sposób parzenia
Do zaparzenia filiżanki Goishichy wystarczą 3 – 4 gramy czystego suszu. Przed zalaniem warto odczekać kilka minut aż wrzątek ostygnie do około 90 stopni. Dla uzyskania najlepszego smaku przypilnuj by nie parzyć tej herbaty dłużej niż cztery, maksymalnie pięć minut. Później ten sam susz nada się jeszcze na nawet pięć kolejnych zaparzeń! Przy każdym kolejnym zaparzeniu można, a nawet warto wydłużać odrobinę czas jej parzenia, choć szczególnie na początku dodatkowy czas nie powinien przekroczyć więcej niż pół minuty. Dzięki zachowaniu czasowej precyzji będziemy mogli dłużej cieszyć się pełnią jej niespotykanego aromatu.
Goishicha jako składnik potraw - przepis na danie z dodatkiem herbaty
Choć Goishicha obecnie traktowana jest jak inne herbaty przeznaczone w szczególności lub jedynie do picia, warto zapoznać się z oryginalnym przepisem na Japońską ryżową “owsiankę” (Chagayu), której ważnym składnikiem była ta niezwykla herbata. Choć dla nas brzmi to dosyć nietypowo, takie potrawy są we Wschodniej Azji dosyć popularne, szczególnie w regionach bardziej wiejskich.
Przygotowanie Chagayu jest bardzo łatwe – wystarczy 125 gramów ryżu, 800 mililitrów wody i 12 gramów herbaty Goishicha. Ryż zalej wodą, następnie dodaj do niej liście herbaty. Poczekaj aż woda się zagotuje, następnie ponownie oddziel herbatę od ryżu. Spokojnie, aromat herbaty utrzyma się na długo po jej oddzieleniu, nawet podczas długotrwałego gotowania. Ryż gotuj przez kolejne trzydzieści minut. Na powierzchni może pojawić się piana, którą należy odseparować za pomocą łyżki. Po upłynięciu wymaganego czasu ryż należy jedynie odcedzić, dla mocniejszego smaku ewentualnie posolić. W ten prosty sposób Chagayu z dodatkiem herbaty Goishicha jest gotowa!
