Lena
Lena
Hello. I am Yelena.

Jeśli zapytalibyśmy przypadkową osobę, jaki rodzaj japońskiej herbaty jest jej znany (przynajmniej ze słyszenia), najpewniej odparłaby, że jest to sencha lub matcha. Te dwie odmiany są bowiem najpopularniejsze spośród wszystkich herbat japońskich. Tymczasem Kraj Kwitnącej Wiśni może zaoferować znacznie więcej – między innymi hojichę, która swoim smakiem w ogóle nie przypomina zielonej herbaty, a wciąż nią jest!

Hojicha to herbata unikalna, bo wytwarzana w oryginalny sposób. Herbaty japońskie słyną z tego, że – w przeciwieństwie do chińskich – są suszone na parze. Hojicha jest jednak inna. Jednym z etapów jej produkcji jest podprażanie nad ogniem, dzięki czemu zyskuje niepowtarzalny dymny aromat oraz orzechowo-karmelowy smak.

Czym właściwie jest hojicha?

Hojicha bardzo często przypada do gustu miłośnikom czarnych herbat, choć takową nie jest. Procesu podprażania nie należy mylić bowiem z prażeniem cechującym produkcję innych rodzajów herbat.

Produkcja dobrze nam znanych chińskich herbat obejmuje etap prażenia/suszenia, w którym to liście po obróbce poddaje się działaniu wysokiej temperatury (do 95 stopni Celsjusza). Ma to na celu pozbawienie liści nadmiaru wody i zahamowanie ich utleniania.

Japończycy swoich tradycyjnych herbat nie prażą, lecz poddają je kilkuminutowemu działaniu pary wodnej. Dzięki temu japońska zielona herbata różni się od tej chińskiej – liście mają intensywniejszą barwę i połysk, a napar – charakterystyczny smak.

Czym zatem jest herbata hojicha? Chociaż barwa i smak naparu nie przypominają zielonej herbaty, hojicha technicznie nadal nią jest. To dlatego, że powstaje dzięki wtórnej obróbce innych rodzajów japońskich zielonych herbat. 

Herbata hojicha

Jak wyrabia się japońską herbatę hojicha?

Co ciekawe, hojicha nie powstaje ze specjalnie uprawianych i zbieranych liści tak jak sencha czy matcha. Hojichę najczęściej wyrabia się bowiem z gotowych herbat – najczęściej z kukichy i banchy.

Susz herbaciany przeznaczony do produkcji hojichy umieszcza się w porcelanowym naczyniu, które tradycyjnie podgrzewa się nad paleniskiem z węgla drzewnego. W ten sposób powstaje jej unikalny, dymny aromat, a także charakterystyczny złoto-brązowy kolor liści.

Można by przypuszczać, że hojicha stanowi pewnego rodzaju „odpad”, bo prażenie to dobry sposób na odratowanie starych i zwietrzałych liści herbacianych, ale mało który Japończyk tak by ją nazwał. Mieszkańcy Kraju Kwitnącej Wiśni chętnie piją ten napar do posiłków oraz wieczorami.

Jak powstała hojicha?

Wynalezienie hojichy zawdzięczamy – jak wiele innych rzeczy – przypadkowi i chęci zarobku. Uważa się, że ten rodzaj herbaty w XX wieku odkrył japoński kupiec z Kioto. Był on w posiadaniu niskiej jakości herbaty bancha, której nie mógł sprzedać. Postanowił więc podprażyć ją nad paleniskiem, dzięki czemu uzyskał susz dający napar o nieznanym wcześniej smaku i aromacie. 

Herbata hojicha – właściwości prozdrowotne i nie tylko

Hojicha, podobnie jak inne japońskie zielone herbaty (z których zresztą powstaje), jest bogatym źródłem wielu cennych dla zdrowia substancji. Zawiera duże ilości przeciwutleniaczy (antyoksydantów) – związków pomagających w neutralizowaniu działania wolnych rodników, które to sieją spustoszenie w organizmie, atakując zdrowe cząsteczki i przyczyniając się do powstawania takich schorzeń, jak miażdżyca czy nowotwory.

Hojicha, podobnie jak inne zielone herbaty, zawiera mnóstwo katechin – szczególnych antyoksydantów, które wykazują wyjątkowo silne działanie przeciwrodnikowe. Spożywanie produktów bogatych w katechiny zmniejsza ryzyko wystąpienia wielu chorób układu sercowo-naczyniowego.

Picie hojichy, dzięki zawartym w niej antyoksydantom, pomaga również spowolnić starzenie się komórek. Herbata ta wspomaga także trawienie i utrzymywanie odpowiedniego poziomu cholesterolu we krwi. Jej susz to źródło witamin i minerałów, w tym:

  • witaminy C,
  • fosforu,
  • wapnia,
  • kwasu foliowego,
  • beta-karotenu.
Hojicha

Czy hojicha zawiera kofeinę?

Dobra wiadomość dla osób unikających kofeiny jest taka, że hojicha zawiera jedynie śladowe jej ilości. Zielone herbaty japońskie zazwyczaj są bogate w teinę (kofeinę), lecz proces prażenia w wysokiej temperaturze powoduje jej degradację. Dzięki temu Japończycy często pijają hojichę wieczorem i przed snem.

Teina czy kofeina?

Teina i kofeina to tak naprawdę ten sam związek chemiczny. Różnica występuje w nazewnictwie – substancję pochodzącą z liści Camellia sinensis nazywamy teiną, a z ziaren kawy – kofeiną.

Hojicha – jak parzyć tę prażoną herbatę?

Jeśli chodzi o japońskie zielone herbaty, metody parzenia są różne w zależności od rodzaju. Zazwyczaj jednak sprawdza się ogólna reguła, by liście zalewać gorącą, ale nie za gorącą wodą. Wyjątek stanowi jednak hojicha. Parzenie tej herbaty odbywa się na innej zasadzie, bo w jej wypadku dobrze sprawdza się gorętsza, prawie wrząca woda o temperaturze do 90-95 stopni Celsjusza.

Łyżeczkę hojichy można więc zalać świeżo zagotowaną wodą – należy odczekać jedynie chwilę, by nieco przestygła. Czas zaparzania powinien wynosić od minuty do trzech i zależy od osobistych preferencji – im dłuższy, tym mocniejszy napar. Ten sam susz można zaparzać nawet trzy razy, pamiętając przy tym, że każde kolejne parzenie powinno być dłuższe od poprzedniego.

Hojicha w proszku?

Na rynku można znaleźć nie tylko susz, ale i proszek hojicha. Jest to nic innego jak sproszkowane liście tej herbaty. Napar ze sproszkowanej hojichy niewiele różni się od tradycyjnego, jeśli chodzi o smak, zapach i właściwości, ale lepiej nadaje się do komponowania różnorakich drinków i napojów, takich jak hojicha latte. Sproszkowana hojicha jest też doskonałym dodatkiem do ciast i deserów.

***

Jeśli zielona herbata nie przypadła Ci do gustu ze względu na swój delikatny i trawiasty aromat, a jesteś miłośnikiem intensywniejszych naparów, daj szansę hojichy. Jej orzechowo-karmelowy smak i zapach różnią się od tych standardowo prezentowanych przez łagodne odmiany herbat. Jest to jednak, technicznie rzecz biorąc, japońska zielona herbata, bogata w liczne korzystne dla zdrowia substancje. A do tego praktycznie nie ma kofeiny, więc można pić ją nawet na noc!

FAQ: najczęściej zadawane pytania dotyczące herbaty hojicha

Czy można pić hojichę w ciąży?

Hojicha zawiera niewielkie ilości teiny (kofeiny). W związku z tym mogą pić ją osoby wrażliwe na tę substancję – w tym kobiety w ciąży oraz dzieci.

Co to jest hojicha latte i jak ją przyrządzić?

Hojicha latte to jeden z najpopularniejszych napojów sporządzanych na bazie sproszkowanej herbaty hojicha. By ją zrobić, należy wsypać łyżeczkę herbacianego proszku do 50 ml ciepłej wody i wymieszać za pomocą spieniacza do mleka albo bambusowego pędzla chasen do matchy. Do mikstury należy następnie dodać podgrzane i spienione mleko (może być roślinny odpowiednik), a całość doprawić wedle preferencji: syropem karmelowym, miodem lub cukrem.

Czy można zrobić hojichę w domu?

Hojichę można stworzyć samodzielnie z innej japońskiej herbaty, np. banchy. Na rynku są dostępne akcesoria do prażenia – urządzenia z grzałkami albo specjalne ceramiczne naczynia przystosowane do podgrzewania nad kuchenką gazową. Liście można też podprażyć na zwykłej, suchej patelni.

Podobne artykuły