Maliny to jedne z najbardziej popularnych w Polsce owoców leśnych i ogrodowych. Aromatyczne i pełne słodyczy są pysznym i pełnym witamin dodatkiem do lodów, ciast, koktajli mlecznych i innych deserów. Okazuje się, że nie tylko owoce, ale również liście malin są przepełnione zdrowiem. Możesz z nich zrobić gorący napar, który pomoże zwalczyć przeziębienie, oczyścić organizm z toksyn, złagodzić ból gardła, a według niektórych nawet… przyspieszyć opóźniający się poród.
Napar z liści malin – jakie składniki zawiera?
Stawiający na zdrowy tryb życia Polacy coraz częściej odgrzebują stare, „babcine” przepisy na domowe lekarstwa. Tradycyjna medycyna ludowa wraca do łask, a wraz z nią zwiększa się zainteresowanie ziołami i naturalnymi herbatkami leczniczymi. Morwa biała, borówka, rumianek, skrzyp polny czy czarny bez – coraz częściej powracają na nasze stoły czy to w formie własnoręcznie zebranego i spreparowanego suszu, czy też w postaci jednorazowych saszetek gotowych do zalania wrzątkiem.
Wśród roślin posiadających właściwości zdrowotne ważne miejsce zajmuje malina (Rubus idaeus) – zarówno owoce, jak i liście.
Jakie składniki zawierają liście maliny? Znajdziesz w nich:
- witaminę A – potrzebną dla zdrowia oczu i prawidłowego funkcjonowania tarczycy,
- witaminę C – ważną dla wzmocnienia odporności organizmu i przemiany tłuszczów,
- witaminę E – pozwalającą zachować jędrną i młodą skórę oraz wzmacniającą układ krwionośny,
- witaminy z grupy B – spełniające całą masę ważnych dla organizmu funkcji,
- żelazo – niezbędne do transportu tlenu i zwalczania wirusów,
- wapń – pozwalający zachować silne i zdrowe kości oraz zęby,
- magnez – potrzebny do prawidłowego przyswajania białka i wzmacniający system nerwowy,
- fosfor – wymagany do zachowania równowagi kwasowo-zasadowej w organizmie i do poprawnej pracy mięśni,
- sód – regulujący pracę serca i stabilizujący pracę komórek,
- potas – ważny dla serca i nerek, dotleniający mózg i wzmacniający pamięć,
- cynk – przyspieszający gojenie się ran, ważny w przemianach energetycznych,
- miedź – uczestniczącą w tworzeniu melaniny, kolagenu i elastyny,
- mangan – potrzebny do wytwarzania hormonów tarczycy, odpowiedzialny za płodność.
Jak widzisz, liście malin to prawdziwa skarbnica potrzebnych do zdrowia mikro- i makroelementów. Przyrządzony z nich napar pomoże Ci wyrównać niedobory witamin i wzmocnić Twój organizm.
Liście malin – właściwości lecznicze
Dlaczego jeszcze warto pić herbatę z liści malin? Okazuje się, że oprócz bogactwa witamin i minerałów, są również przepełnione polifenolami, czyli naturalnymi przeciwutleniaczami.
Polifenole występujące w liściach malin to głównie flawonoidy i garbniki chroniące komórki przed tzw. stresem oksydacyjnym, czyli przed uszkodzeniami spowodowanymi działaniem wolnych rodników. Dobroczynny wpływ tych związków na nasz organizm został szeroko udokumentowany i potwierdzony wieloma badaniami naukowymi.
Na co zatem pomaga herbatka z liści malin? Jej regularne spożycie to doskonały sposób na to, aby oczyścić i zregenerować swój organizm, a dzięki temu:
- zachować odpowiednie ciśnienie krwi,
- zapobiec miażdżycy i innym chorobom serca,
- walczyć z infekcjami wirusowymi, bakteryjnymi i grzybiczymi,
- wzmocnić odporność organizmu,
- złagodzić problemy układu trawiennego,
- obniżyć gorączkę,
- zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka,
- złagodzić objawy alergii,
- zachować młody wygląd i jędrną skórę.
Owoc maliny vs. liść maliny – właściwości
Czy owoce malin też zawierają przeciwutleniacze? Tak, skład owoców malin jest podobny do liści, niemniej jednak stężenie flawonoidów i garbników jest zdecydowanie mniejsze.
Mimo że herbata z owoców malin jest bez wątpienia smaczniejsza niż z liści, ze względów zdrowotnych warto zatem sięgnąć i po tę drugą.
Herbata z liści malin w ciąży
Mówiąc o właściwościach leczniczych liści malin, nie możemy pominąć interesującego i dość kontrowersyjnego tematu, jakim jest wpływ herbaty z liści malin na poród i ciążę. Czy maliny w ciąży są zalecane? Czy napar z ich liści może przyspieszyć poród?
Jeśli i Ty obawiasz się potencjalnie niebezpiecznego wpływu liści malin na ciążę, pozwól się uspokoić: herbata z nich nie wywołuje skurczy i nie prowadzi do wcześniejszego porodu. Możesz ją bezpiecznie pić w trakcie całej ciąży.
Badania przeprowadzone w tym zakresie wykazały, że picie naparu z liści malin lub przyjmowanie tabletek z ich ekstraktem nie wpływa ani na długość ciąży, ani ilość krwawienia po porodzie, ani punktację Apgar noworodka i jego wagę. Nie ma również związku z rodzajem porodu ani też z potrzebą jego wywołania.
Skąd zatem wzięło się to popularne przekonanie, że napar z malinowych liści wywołuje przedwczesny poród? Czy ma ono jakieś medyczne podłoże?
Okazuje się, że herbata z liści malin faktycznie wywiera wpływ na żeński układ rozrodczy, usprawniając działanie mięśni macicy. Jest to jednak wpływ jak najbardziej pozytywny, który pomaga przygotować się do porodu i złagodzić jego przebieg.
Napar z liści malin pity regularnie już od kilku tygodni przed porodem to zatem sposób, aby oszczędzić sobie potencjalnego bólu i cierpienia przy narodzinach dziecka. Warto je kontynuować i po porodzie – dzięki temu macica szybciej i łatwiej wróci do swojej normalnej wielkości.
Herbata z liści malin – przeciwwskazania
Jeśli Twoja ciąża jest zagrożona, spodziewasz się bliźniaków lub trojaczków albo cierpisz na nadciśnienie, herbata z liści malin nie jest dla Ciebie odpowiednia.
Nie powinnaś jej również pić, jeśli należysz do grupy zwiększonego ryzyka zachorowania na raka piersi lub jajników, chorujesz na endometriozę lub wykryto u Ciebie mięśniaki.
Herbata z liści malin – menstruacja
Ze względu na swój pozytywny wpływ na mięśnie macicy, napar z liści malinowych jest również zalecany zarówno przed, jak i w trakcie miesiączkowania. Pomaga zmniejszyć związany z nim ból, sprawiając, że skurcze macicy stają się mniej bolesne.
Jego regularne spożycie normalizuje cykl miesiączkowy, a zawarte w liściach malin żelazo pozwala uniknąć anemii spowodowanej obfitymi krwawieniami. Zmniejsza również objawy PMS, czyli zespołu napięcia przedmiesiączkowego.
Herbata z liści malin – efekty uboczne
Mimo że napar z liści malinowych jest generalnie bezpieczny w spożyciu (z wyjątkiem wspomnianych wyżej sytuacji), należy zwrócić uwagę na jego potencjalne działanie moczopędne i przeczyszczające.
Wprawdzie w niektórych chorobach może ono być jak najbardziej pożądane, jednak jeśli nie masz problemów z nadmiarem płynów w organizmie lub z zatwardzeniem, lepiej wprowadzaj herbatę z liści malin do swojej diety stopniowo. W przypadku gdy zauważysz jakieś niepożądane efekty uboczne, zmniejsz ilość (i moc) spożywanego naparu, a jeśli i to nie pomoże – zupełnie z niego zrezygnuj.
Herbata z liści malin – jak zrobić
Zainteresowały Cię lecznicze właściwości liści malin i chciałbyś wprowadzić napar z nich do swojej diety? Gotowe herbatki możesz kupić w sklepach zielarskich, niektórych aptekach lub sklepach internetowych. Ich cena to około 5 złotych za 50 g suszu.
Jeśli w Twoim ogrodzie rosną krzewy malinowe lub wybierasz się na wycieczkę do lasu, możesz samodzielnie zerwać liście na napar. Suszenie liści malin powinno odbywać się w przewiewnym i zacienionym pomieszczeniu. Możesz to zrobić na dwa różne sposoby:
- Odciąć młode gałązki, opłukać je wodą, związać w małe bukiety i powiesić „głową w dół”.
- Ułożyć umyte liście w stosy na płaskiej powierzchni, przycisnąć deską do krojenia lub innym ciężkim przedmiotem w celu ich spłaszczenia, a następnie ułożyć pojedynczo do suszenia (np. na tacy) i co jakiś czas obracać z jednej strony na drugą.
Decydując się na samodzielne zrywanie i suszenie liści malin, pamiętaj, aby korzystać tylko z tych krzewów, które rosną z dala od ulicy lub zakładów przemysłowych. Wybieraj tylko młode i zdrowe liście. Po zasuszeniu przechowuj je w szklanym lub metalowym, szczelnie zamykanym naczyniu.
Herbata z liści malin – przepis
Przygotowanie naparu z liści malinowych jest niezwykle proste. Wystarczy, że wsypiesz do filiżanki 2 łyżki suszu (około 5 liści) i zalejesz gorącą wodą. Przykryj filiżankę spodkiem lub małym talerzykiem i pozostaw do zaparzenia na około 10-15 minut. Po upływie tego czasu przecedź herbatkę i gotowe.
Jak smakuje herbata z liści malin? Niestety nie znajdziesz w niej charakterystycznego smaku owoców malin. Przypomina bardziej nieco gorzkawą czarną herbatę.
Dla poprawienia smaku możesz napar z liści malin podawać z miodem, cukrem lub słodzikiem (o ile nie jesteś na diecie). Świetnym dodatkiem jest również syrop lub sok malinowy albo – jeśli to możliwe – kilka świeżych owoców.
Maliny i ich liście to jeden z wielu darów natury służących naszemu zdrowiu i dobremu samopoczuciu. Wypróbuj pełną dobrodziejstw herbatę, aby samodzielnie się o tym przekonać. Napar z liści malin przyrządzały już nasze prababcie!
FAQ: najczęściej zadawane pytania dotyczące herbaty z liści malin
1. Kiedy zbierać liście malin do suszenia?
Najlepszą porą na zrywanie liści malin jest wczesne lato, kiedy są pełne soków i intensywnie zielone. Wybieraj górne, najmłodsze listki, dokładnie sprawdzając, czy nie mają uszkodzeń albo plamek.
2. Ile razy dziennie mogę pić herbatę z liści malin w ciąży?
Zdaniem specjalistów napar z liści malin w ciąży może być spożywany nawet 3 razy dziennie. Zaleca się wprowadzić go około 32. tygodnia ciąży, zaczynając od jednej filiżanki i stopniowo zwiększając jego ilość. Jeśli po wypiciu naparu poczujesz skurcze macicy, natychmiast zrezygnuj z jego dalszej konsumpcji.
3. Czy liście malin posiadają właściwości uspokajające?
Herbata Milk Oolong zawiera pewne ilości kofeiny, zwykle od około 30 do nawet 60 miligramów na filiżankę, dlatego kobiety w ciąży i karmiące piersią powinny zachować przy jej spożyciu ostrożność i ograniczyć się raczej do minimum. Kofeiny jest wystarczająco wiele, by na jakiś czas wywołać efekt pobudzający, dlatego nie jest też zalecana do picia zaraz przed zaśnięciem. Dobrze sprawdzi się za to w sytuacjach, gdzie ważna jest intensywna praca umysłowa.
4. Jakie liście i maliny do herbaty są lepsze – leśne czy ogrodowe?
Maliny ogrodowe są zwykle większe, bardziej soczyste i słodsze od malin leśnych. Pod względem właściwości zdrowotnych nie ma jednak między nimi zbytniej różnicy.
Wybierając owoce i liście na napar, upewnij się, że nie zawierają one żadnych toksyn, pestycydów ani zanieczyszczeń. Uważaj również na plamy i przebarwienia – mogą być oznaką, że roślina została zaatakowana przez grzyby lub pasożyty.
5. Czy liście malin są dobre na skórę i włosy?
Jak najbardziej! Nie bez powodu znajdują szerokie zastosowanie w kosmetologii. Dzięki dużej zawartości witamin, minerałów i przeciwutleniaczy liście malin stanowią wspaniały naturalny kosmetyk, który możesz wykorzystać do domowych maseczek i płukanek. Maliny znane są ze swojego efektu wybielającego skórę, nawilżającego i poprawiającego elastyczność.